وبلاگ معارفی عزم ظهور

ولایت در فیلم مُلک سلیمان ع

یکی از عناصر مشهود در فیلم مُلک سلیمان ع ، عنصر ولایت است که همراه با عناصری همچون هدایت ، رسالت ، مُلک ، نبوت و... در مفاهیم فیلم تنیده شده است. نیاز است برای تبیین و تمییز این مفاهیم از یکدیگر ، معنای آنها را آنطور که در قرآن کریم و وحی آمده است فهم نماییم. متاسفانه در جامعه بسیار مشاهده میشود که ولایت به معنای دوستی ، سرپرستی و ... بکار برده می شود. گاهی مفهوم هدایت و امامت را برای ولایت مطرح می کنند. با توجه به اینکه در این نوشتار قصد ما بیشتر به بهانه فیلم مُلک سلیمان ع ، پرداختن به ولایت و مفهوم آن در این اثر است ، سعی می کنیم مفهوم ولایت را مختصر بیان نماییم و اشاراتی از فیلم را به این مفهوم بیان نماییم. اگرچه ما مفاهیم ولی ، نبی ، رسول ، هادی ، مَلِک و ... را در یک نفر یعنی سلیمان ع مشاهده می نماییم ولیکن باید توجه داشت که مفهوم هر یک از این واژه ها با هم متفاوت است. اما ولایت:

اوج معنا و جامعترین معنای ولایت در سوره کهف آمده است :‌‌ "هُنالِکَ الْوَلایَةُ لِلَّهِ الْحَقِّ هُوَ خَیْرٌ ثَواباً وَ خَیْرٌ عُقْباً" ؛ بهترین پاداش و بهترین سرانجام.

لیکن در عوالم میانی  و درجات میانی مفهوم ولایت که بیشتر کاربرد دارد ، ولایت به معنای قافله سالاری است.

در فیلم مُلک سلیمان ع  مشاهده می کنیم که ولایت همچون دستی ماجراها را  اصلاح کرده و به سمت بهترین سرانجام می برد.  چرا که ولایت "یکی از مصادیق یدالله است"  و  در صحنه ، صحنه فیلم ما اثر ولایت خداوند را می بینیم. خداوند ماجرایی را در مُلک ولی ، رسول و بنده اش ، سلیمان ع ، به راه می اندازد و ماجراها را قافله سالاری می نماید. "اللَّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُوا یُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَی النُّورِ". یعنی "خداوند قافله سالار مؤمنین است". ولی یعنی قافله سالار و ولایت یعنی قافله سالاری. این معنا با ماجراهایی که خداوند به ولایت نسبت میدهد همخوانی دارد  نه معنای سرپرستی یا دوستی. اگرچه در ولایت دوستی  یا سرپرستی هم مطرح میباشد.  پس وقتی میگوییم "امام (ع) ، عالم هستی را ولایت می کند ، منظورچیست ؟ یعنی قافله سالاری می کند".

"ولایت یک دانه است . یک دریای بیکران است و این دریای بیکران یکی از ساخته های خداست که خداوند در تملک اهلبیت عصمت و طهارت (ع) قرار داده است . هر پیغمبری در طول تاریخ آمد و از این محبت استفاده کرد ، از ولایت استفاده کرد ، نه اینکه او ولایتی جدا داشت. برای او از میان طبقات مادون ، روزنه ای ایجاد کردند ، تا در مدت عمرش ، آب دریای ولایت به او برسد و از آن محبت سیراب بشود . اگر می بینید موسی (ع) ، اعمال ولایت می کند ، عصا را می اندازد ، اژدها می شود ، دست در پیراهنش می برد و در می آورد ، نور اطرافش را فرا می گیرد و چنین و چنان معجزه می کند ، این را از کجا آورد؟ به چه صورت انجام داد؟ یک روزنه کوچک در لابلای عوالم برای ایشان باز کردند ، تا او از این دریای ولایت استفاده کند . امام (ره) این را دید ، یک روزنه هم برایش باز کردند . امام (ره) انقلاب را با این ]ولایت[ بپا کرد. لذا آن زمانی که فرمود شاه باید برود ، با این ولایتی که از روزنه برایش جاری بود ، خداوند این کلام امام (ره) را تائید کرد. نتیجه اش اینکه شرق و غرب به طرفداری از شاه خائن بلند شدند ، ولی نتوانستند او را حفظ کنند". لذا اگر میگوییم : ‌"امام زمان(عج) ‌ولی خدا بر مردم هستند. یعنی چه؟ یعنی از جانب خدا اعمال ولایت می‏کنند. یعنی مردم را از ظلمتها به سوی نور حرکت می‏دهند، مردم را قافله سالاری می‏کنند"

مشهودترین صحنه نمایش اثرگذاری ولایت در فیلم ، صحنه پایانی آن است که نور ولایت امیرالمومنین ع  ، به شدت اثر گذاری نموده و سلیمان ع در نور ولایت ایشان که همان ولایت خداست ، کار انجام میدهند و با ادغام کامل عالم مادی در دخان ، اجنه و شیاطین را مادی نموده و مسخّر خویش می سازند. امیرالمومنین ع به اذن و از مجرای رسول الله ص و رسول الله ص به اذن خدا  ولایت می کنند. ایشان هم ولی عالم هستند ، هم مَلِک عالم هستند و هم بسیاری جایگاهها و فضائل را از جانب خدا واجد هستند. اگر نگین انگشتر سلیمان ع دارای خاصیت میشود ، نشانه اثرگذاری ولی عالم است. اگر در فیلم نور ایلیا ع یا نور امیرالمومنین ع را می بینیم و میگوییم: "مولا امیر المؤمنین (ع) ولایت دارند، یعنی به قدری رقیق هستند که ولایت خدا از طریق ایشان جاری است". ولایت ، "دو تا ، سه تا ، چند تا ، ده تا نیست ، ولایت یک دانه است . ولایت یک دریای بینهایت است". دریای بیکرانی است که در این فیلم که به محدوده ای از مُلک سلیمانی ع میپردازد ، اثرگذاری آنرا در حد و حدودی که مدنظر خداوند بوده است جاری می بینیم. اگر چه خودِ ولایت نامحدود و بیکران است. در سوره "نمل" ، اثرگذاری ولایت را میتوان مطالعه نمود که اشیاء و موجودات مختلف چگونه مورد اثرگذاری ولی عالم قرار میگیرند و دارای خاصیت می باشند. قابل توجه است که "ولایت یکی از چیزهایی است که در حوالی ظهور امام زمان(عج)‌ در زمین و زمان و در عالم هستی بیشتر می‏شود" . و اگر ما در مُلک سلیمانی ع ، شاهد ولایت هستیم ، توجه داشته باشیم که مُلک ایشان ماکتی از مُلک عظیم اهل بیت ع در آخرالزمان و پایان دنیا است. لذا هم اثر گذاری ولایت در آخرالزمان و مُلک عظیم اهل بیت ع بیشتر خواهد بود و هم رفتار در قبال ولی عالم و ولایت حساستر ومهمتر خواهد بود. چراکه " اصل دین ما، ستون اصلی دین ما، ولایت اهل بیت علیهم السلام است".

عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ بُنِیَ الْإِسْلَامُ عَلَی خَمْسٍ عَلَی الصَّلَاةِ وَ الزَّکَاةِ وَ الصَّوْمِ وَ الْحَجِّ وَ الْوَلَایَةِ وَ لَمْ یُنَادَ بِشَیْءٍ کَمَا نُودِیَ بِالْوَلَایَةِ /الکافی ج 2 ص 18 ؛ امام محمد باقر ع فرمودند : اسلام بر پنج چیز بنا شده است، بر نماز و زکات و روزه و حج و ولایت و هیچ چیز به اندازه ولایت تاکید نشده است.

در فیلم مُلک سلیمان ع شاید یک بار هم کلمه ولایت بر زبان نیامده باشد ، لیکن اگر با مفهوم ولایت که در عوالم میانی آنرا میتوانیم "قافله سالاری" معنا کنیم و در اوج معنا "بهترین پاداش و بهترین سرانجام" است آشنا باشیم ، می بینیم که خداوند ولایتش را از مجرای امیرالمومنین ع و سپس از مجرای سلیمان ع جاری می نماید. نظام عالم شجره ای است و سلیمان ع جزئی از شجره طیبه و مجرای امیرالمومنین ع و ایشان مجرای ولایت رسول الله ص و رسول الله ص مجرای ولایت خداوند است. "مَنْ کُنْتُ مَوْلَاهُ فَهذاعَلِیٌّ مَوْلَاهُ .... پیوسته حضرت رسول الله (ص) از جانب خدا ولی بر خلایق بوده ‏اند، لذا پیوسته علی ابن ابیطالب (ع) به واسطه رسول الله، از جانب خدا ولی بر خلایق هستند". "حضرت رسول الله (ص) می‏فرمایند: مَنْ کُنْتُ مَوْلَاهُ فَهذاعَلِیٌّ مَوْلَاهُ  ، هر کسی من ولی او هستم، علی ابن ابیطالب ع هم ولی اوست. و نمی‏فرماید، علی (ع) فقط در آینده، ولی او است. پیوسته حضرت رسول الله (ص) از جانب خدا ولی بر خلایق بوده ‏اند، لذا پیوسته علی ابن ابیطالب (ع) به واسطه رسول الله ص، از جانب خداـ نه فقط بعد از رسول الله(ص)ـ ولی بر خلایق هستند". همچنین "وقتی می‏گوییم که به دیگران به واسطه اهل بیت (ع) ولایت داده می‌شود، و اعمال ولایت می‏کنند، یعنی چه؟ یعنی رقیق می‌شوند و به میزانی که رقیق شده ‏اند، ولی ‎الله الاعظم از طریق این افراد، ولایت خدا را جاری می‏کند". و باید توجه داشته باشیم که "ولیِ خدا در ولایتش شریک ولایت خدا نیست، مجرای ولایت الله است". "ولایت به فرمایش امام(ره) مطلقه است، اما هر کسی را تا حدی مجرای ولایت قرار می‏دهند. چه کسی مجرای کل ولایت خواهد بود؟". خدا را شکر میکنیم که در زمانی زندگی می کنیم که اثر گذاری شدید ولایت را در ماجراهای انقلاب اسلامی ایران شاهد بوده ایم. خدا را شکر میکنیم در زمانی زندگی میکنیم که امام(ره) را خداوند مجرای برپایی انقلاب اسلامی قرار داد و ولایت ایشان را در ماجرای انقلاب اسلامی(والبته نه در حکومت) شاهد بودیم. و خدا را شکر می کنیم که "ما در جامعه ..... با ولایت و از مجرای رهبر معظم انقلاب، نصرت می‌شویم". و از خدا میخواهیم که بتوانیم رفتار در قبال مناسب در برابر نعمت ولایت داشته باشیم چرا که "ولایت یکی از نعمات الهی است" و " ایمان به ولایت، پیروی از ولایت ، جزء دینیات است" و دین یعنی رفتار در قبال مَلِک عالم. و ما که میخواهیم برای امام ع آماده باشیم و رفتار در قبال مناسب برابر ایشان داشته باشیم ، میبایست بارها و بلکه هر لحظه رفتار درقبال را تمرین نموده باشیم و چه کسی در اینزمان بهتر از رهبر معظم انقلاب برای تمرین این رفتار در قبال.  و باید بدانیم که " تمام ابعاد وجود یک انسان آخرالزمانی باید به ولایت بند باشد، حتی تک تک درجات ایمانش باید به ولایت بند باشد" لذا فیلم مُلک سلیمان ع برای ما تذکری باشد در اینخصوص. و این فیلم در زمانی ساخته شده است که با ماجراهای خدایی می بینیم کسانی که رفتار در قبال مناسب برابر ولی ندارند و به انتصاب ولی منصوب از جانب خدا  ایمان ندارند چگونه گرفتار سردرگمی و حیرانی می باشند. به بهانه فیلم مُلک سلیمان ع ، در عقاید و ایمانیات خود دقیق شویم و ایمانیات صحیح را به عمل بکشانیم و تحت قافله سالار ولی عالم بیاییم.

اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.